Artikel van de maand
Elke maand voert een van onze Scheidingsplanners zelf het woord in een artikel. Het artikel kan bijvoorbeeld een persoonlijke ervaring beschrijven, ons werk toelichten of een specifiek onderwerp behandelen. Deze maand deelt Scheidingsplanner Stefanie van Poppel in het kader van ons jubileumjaar haar persoonlijke verhaal over haar werk als Scheidingsplanner. In dit interview vertelt ze over haar achtergrond, beweegredenen en werkwijze.
Waarom ben jij scheidingsbemiddelaar geworden?
Na afronding van de opleiding communicatiewetenschappen aan de universiteit te Nijmegen ben ik na een jaar backpacken in Australië in de financiële dienstverlening terechtgekomen. Vele interne promoties en functies later werkte ik tot 2014 bij een grootbank, waar ik mij voornamelijk met financiële planning en hypotheken bezighield. Wat mij toen opviel was dat ik bij echtscheidingen eigenlijk te laat in beeld kwam. Zaken waren vaak al beklonken, zodat niet meer onderzocht kon worden hoe bepaalde financieringswensen eventueel wel gerealiseerd konden worden door inbreng van een integraal financieel plan.
Nieuwe kansen
Na een bijna 20-jarige carrière in de bankwereld krijg ik als gevolg van een ingrijpende fusie van twee banken de kans om mijn talenten, kennis en ervaring elders in te zetten. Na het doorlopen van een persoonlijk ontwikkeltraject kom ik tot de ontdekking dat ik graag voor mijzelf wilde beginnen in de financiële dienstverlening, maar dan niet iets vanaf de grond opbouwen, maar als lid van een bestaand samenwerkings- of verenigingsverband.
Goede aansluiting bij mijn wensen en ervaring
Op mijn afscheidsfeest ontmoette ik Huub Vos, een van de toenmalige vertegenwoordigers van De Scheidingsplanner Oss. Ze waren op zoek naar een opvolger en we zijn in gesprek gegaan over het scheidingsvak en de mogelijkheden. Omdat de financiële kant van een scheiding een belangrijke pijler bij De Scheidingsplanner is sloot dit goed aan bij mijn achtergrond en mijn wensen. Daarnaast wilde ik mensen door mijn eigen scheidingservaring een veilige en vertrouwde plek kunnen bieden om hun scheiding te regelen. Toen mijn besluit vast lag ben ik voorgedragen bij het bestuur en na een grondige procedure ben ik toegetreden tot de vereniging.
Hoe heb jij jezelf ontwikkeld?
Ik had natuurlijk al twintig jaar ervaring in gesprektechnieken bij de bank. Ik wist dus wel hoe ik een gesprek moest voeren, maar niet zozeer met scheidende mensen. Samen met mijn vriendin volgde ik de MfN-opleiding tot mediator. Gesterkt met de kennis uit de theorieboeken en praktische werkinstructies heb ik me de nodige bemiddelingstechnieken eigen gemaakt.
Werken vanuit belangen
Ik heb mijzelf aangeleerd om vanuit de belangen van de partijen te werken. Ik gebruik tijdens de gesprekken dan ook een ‘belangenflipover’, waarop de wensen en belangen van beide partners genoteerd kunnen worden. Ieder scheidend stel gaat hier anders mee om. Sommigen gaan alles zelf noteren en bij anderen sta ik zelf alles op te schrijven. Ook het gebruik van de flipover verschilt. Sommigen zetten het in als een lijstje, anderen maken bijvoorbeeld weer een tekening. Dat is heel leuk om te zien. Ik heb inmiddels vele belangeninventarisaties opgemaakt. Zo nu en dan kijk ik ze terug, bijvoorbeeld bij de afronding van een succesvol verlopen bemiddeling. Opmerkingen als ‘het netjes regelen’ en ‘het goed doen voor de kinderen’ komen vaak terug op de flipover.
Permanente educatie
Ik heb tevens de opleiding tot Register Financieel Echtscheiding Adviseur gevolgd, zodat ik ook specifiek op de hoogte ben van alle juridische, financiële en fiscale regels op het gebied van scheiden. Daarnaast hebben wij jaarlijks verplichte actualiteitendagen (permanente educatie) binnen onze vereniging. Die dagen gaan niet alleen over het financiële gedeelte, maar ook over aanverwante zaken. Zo zijn we laatst door een procesvoerende advocaat getraind in het juridische traject bij de rechtbank. Die specifieke informatie pas ik dan weer toe in de bemiddelingsgesprekken.
Wat vind jij belangrijk in je werk?
Omdat ik zelf gescheiden ben weet ik hoe belangrijk het is dat je als scheidingsprofessional het verschil kunt maken door een veilige plek te creëren. Een veilige en vertrouwde plek waar scheidende partijen met elkaar in gesprek kunnen gaan zonder dat er sprake is van een ‘afrekencultuur’. Ik ben mij er terdege van bewust dat het al een hele stap is als partijen bellen voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Het zetten van zo’n stap vergt allereerst lef en moed. Daarnaast natuurlijk ook doorzettingsvermogen, omdat je in een onbekende, kwetsbare situatie terechtkomt en niet weet wat je kunt verwachten.
Creëren van balans
Het financieel ontvlechten van een relatie is complex. Scheidende partijen denken er vaak makkelijk over. Vanuit mijn neutrale en onafhankelijke rol als bemiddelaar attendeer ik beide partijen op de situaties waarin ze onbedoeld in een onbalans terechtkomen, met alle fiscale en financiële gevolgen van dien. Daarnaast probeer je de partijen voor zover nodig te ‘empoweren’, zodat iedereen gelijk geïnformeerd is. Eenieder heeft een bepaalde rol in een relatie. Wij zien over het algemeen dat tijdens een relatie de financiële rol bij één van de partijen ligt. Wij werken vanuit het principe dat beide partijen goed geïnformeerd worden, zodat beiden begrijpen waar het om gaat en dat ze vanuit deze informatie zelf een keuze kunnen maken. We streven hierbij naar een ideale keuze, zodat er voor elke partner een faire, acceptabele en passende oplossing bereikt wordt.
Zelf de regie houden
Tot slot vind ik het belangrijk dat mensen zelf de regie houden over hun nieuwe toekomst. Ze moeten zelf de keuze kunnen maken zonder expert te hoeven zijn. Zij moeten aangeven wat zij belangrijk vinden en ik help ze daarbij. Het is ook een leerproces voor partijen: niet (meer) invullen voor de ander, om te wennen hoe het is om (weer) op jezelf te worden teruggeworpen. Beide partijen moeten van elkaar horen hoe ze erin staan. En soms kan er ook voortschrijdend inzicht ontstaan.
Wat vinden jouw klanten belangrijk in jouw begeleiding?
Dat ik ze meeneem in de keuzes die ze mogen maken. En dan niet alle keuzes in één gesprek, maar door het geheel van keuzes in begrijpbare mootjes te hakken. Ons Scheidingsplan® is hierbij een uitstekend hulpmiddel. Hierdoor kunnen zij in hoofdstukken nalezen waarover hun keuzes gaan. Over de alimentatie, het pensioen, de woonsituatie, het testament of de fiscaliteit rondom een scheiding. Dit voorkomt dat alles zich opstapelt en ze alsnog niet weten waar ze moeten beginnen. Het plan neemt de partijen aan de hand mee in een soort stappenplan en vormt hierdoor een leidraad voor ze. Bovendien weten ze door het plan dat er geen zaken vergeten zullen worden en dat geeft ze een gerust gevoel.
Kwalitatief goed werk leveren
Onze scheidingspuzzel verbeeldt voor mijn klanten ook goed alle vraagstukken. Sommige puzzelstukjes raken elkaar namelijk echt op een aantal punten. Alles heeft met elkaar te maken. Als ik bijvoorbeeld een nieuwe berekening maak voor de kinderalimentatie, raakt dat ook weer andere puzzelstukjes. Hierdoor kunnen wij ons werk als financieel scheidingsspecialist ook niet ‘halfbakken’ doen. Je moet kwalitatief goed werk leveren en er tegelijkertijd voor zorgen dat mensen met elkaar in een gespreksmodus terechtkomen. Uiteraard weer in die veilige omgeving, zodat ze zaken vrij kunnen uitspreken en zonder de angst daarop afgerekend te worden.
Wat ervaren klanten als prettig in jouw begeleiding?
Mensen vinden het meestal prettig als ik vertel hoe ik mijn eigen scheiding ervaren heb. Ik hou ze wel voor dat er zaken en/of regels zijn veranderd en dat iedere situatie anders is. Ze vinden het echter wel fijn om met iemand in gesprek te zijn die weet waar ze het over hebben. Ook weten ze mijn humor wel te waarderen, dat zie ik in ieder geval vaak terug in de beoordelingen die ik ontvang. Een dag niet gelachen is tenslotte een dag niet geleefd. Natuurlijk zijn we bezig met serieuze zaken en soms past het ook niet door de emoties die dan spelen, maar er is ook best wel eens ruimte voor een lach tijdens een bemiddelingstraject.
Wat vind jij mooi aan jouw beroep?
Ik vind het eerder een eervol beroep. Je staat mensen in een moeilijke en kwetsbare periode in hun levens met raad en daad tijdelijk bij. Dat maakt het ook voor mij elke keer weer spannend, omdat je dit werk niet op een automatische piloot kunt doen. Ik kan er als professional wat verder vanaf staan, maar ik kan mijn gevoel ook niet helemaal uitzetten als mensen bij mij aan tafel emotioneel worden. Dat voel ik ook in mijn onderbuik. Dat laat ik toe, want de menselijke kant doet er zeker toe.
Emotie mag er zijn
Die emotie maakt het soms moeilijk om met elkaar in gesprek te gaan. Als je echter weet dat die emotie er mag zijn, dan heb je misschien al de helft van de onderliggende discussie achter de rug. Je accepteert dan van elkaar hoe eenieder de situatie ervaart. Vanuit deze hoedanigheid help ik graag mensen om uiteindelijk een toekomstplan te maken en een uitgangspositie te creëren waarmee ze een nieuwe start kunnen maken.
Bieden van perspectief
Alles bij elkaar maakt dat ik mensen perspectief kan bieden. Dat verwoorden mijn klanten ook zo. Dit omvat ons werk ook wel goed. Er zit wat financieels, wat juridisch en zeker ook wat menselijks in, uiteindelijk is het gewoon fijn om mensen licht aan de horizon – en dus perspectief op een nieuwe toekomst – te geven.
Wat wil je mensen die gaan scheiden meegeven?
Denk goed na over wie je inschakelt om je scheiding te begeleiden. Laat je begeleiden door een professional die je op een neutrale en onafhankelijke manier bijstaat. Het liefst samen, maar als het echt niet anders kan ook eventueel alleen. Probeer in ieder geval altijd eerst bemiddeling op te starten. Daarnaast wil ik ze meegeven dat ze kijken naar wat er op het spel staat. Dat ze nadenken over hoe ze naar de toekomst willen kijken. En zich bedenken hoe ze later op deze periode willen terugkijken. Dat laatste geldt met name als ze samen kinderen hebben. Ga je straks bij het vieren van het zwemdiploma ieder aan een kant van het zwembad staan? Zit je straks bij de diploma-uitreiking ver van elkaar af in de zaal? En hoe wil je te boek staan als je ooit misschien opa en oma gaat worden? Gun je elkaar dan een fijne band met het kleinkind?
Leon van Laarhoven – Scheidingsplanner Oss
